Tuesday, April 30, 2024

Icelandic translation: Kristina's letter to God at the beginning of the autobiography (Bréf Kristínar til Guðs í upphafi sjálfsævisögunnar), 1681

Source:

Bibliothèque interuniversitaire (Montpellier); Papiers de Christine de Suède, complément; Papiers de Christine de Suède, complément II; Rédactions diverses; La vie de la reine Christine faite par elle-même dédiée à Dieu, 11 juin 1681


Copyright SCDI-UPV - Collections Université de Montpellier (shelfmark H 258 bis 2).


Above: Kristina.

The 3,500th post on this blog!

Here I am again trying my hand at Icelandic translations of Kristina's life. As with the other such compilations, I have an English translation underneath for those who are not fluent in Icelandic, and I hope any vocabulary or grammar mistakes are forgiven and/or informed about, so I may correct them as necessary. Enjoy!

The translation (Galdenblad's copy, Montpellier; translated from the French language original):

11. júní 1681.
Líf Kristínar drottningar, skrifað af henni sjálfri, tileinkað Guði.
Það væri mér hræðilegt vanþakklæti, Drottinn, ef ég notaði ekki tómstundirnar sem þú hefur gefið mér þér til dýrðar. Það sem þú ert og það sem ég er, skuldbindur mig til þess. Þú ert allt, og ég er ekkert; en ég er ekkert sem þú hefur gert kleift að dýrka og eignast þig.

Ég er, af náð þinni, sá allra skepna þinna sem þú hefur mest unnt. Þú hefur hellt yfir mig með fullum höndum öllu sem getur glatt og heiðrað mann í þessum heimi. Þú hefur notað til dýrðar þinnar og hamingju minnar þrótt sálar minnar, líkams míns, burðar míns, lukku minnar, mikilleika míns og alls sem leiðir af svo aðdáunarverðri samsetningu. Þú hefur að lokum látið mig fæðast sem alger drottning yfir hugrökkustu og glæsilegustu þjóð í heimi. Hins vegar er svo mikil náð aðeins minnstu skyldur mínar gagnvart þér, þar sem þú, eftir að hafa gefið mér svo mikið, kallaðir mig enn til dýrðar að færa þér fullkomna fórn, eins og ég þurfti, af lukku minni, mikilleiki míns og dýrð mína, til að skila dýrðlega til þín því sem þú hafðir lánað mér.

Og þar sem ég er bara til vegna þess að þú ert góður, þá á ég þér virðingu að þakka fyrir að hafa gefið mér styrk til að framkvæma þessa miklu fórn. Mér finnst mér skylt að birta allri jörðinni þá náð sem þú hefur veitt mér, með því að skrifa sögu um líf sem þú hefur gert frægt og dýrlegt með góðu og illu.

Leyfðu mér, Drottinn, að dást að öllum fyrirætlunum þínum fyrir mig, svo að ég megi sannfærast, eins og ég geri, að jafnvel leyfi þitt sé aðdáunarvert, og að þú munir skipuleggja framtíðina, eins og þú hefur skipulagt fortíðina, þér til dýrðar og mér til mestu gleði. Því að þú veist, Drottinn, að þú hefur gefið mér hjarta sem ekkert getur fullnægt, að af hræðilegu vanþakklæti telur það að engu allar náðirnar sem þú hefur fyllt mig af, sú stærsta er mér sameiginleg öllum mönnum, þótt ég skulda þér nokkrar sérstakar sem eru líka ólýsanlegar; en hversu dásamlegar þær kunna að vera, fullnægja þær mér ekki. Ekkert getur fyllt mig, ekkert getur fullnægt mér nema þú. Þú hefur gert mig svo mikla að jafnvel þótt þú gæfir mér heimsveldi alls heimsins myndi það ekki fullnægja mér.

Eftir þá náð sem þú gafst mér til að kynna mig inn í þessa aðdáunarverðu og dularfullu einveru, þar sem maður leitar og finnur aðeins þig einn, verð ég að telja allan heiminn að engu. Ég verð að telja að engu allt sem ekki er þú. Gefðu, Drottinn, að hugleiðingarnar sem ég mun gera um fyrra líf mitt fylli mig aðdáun á þér og rugli fyrir sjálfum mér, að allt sem ég segi ber sannleikanum vitni, sem er enginn annar en þú sjálfur.

Beindu hendi minni og penna mínum, svo að ekkert komi fram hjá mér, sem þér mislíkar. Brýndu úr hjarta mínu alla hégómalega sjálfsánægju og hégóma. Upplýstu skilning minn, svo að hann þekki náð þína og galla mína. Mundu í minningunni hvað tíminn hefur þurrkað út og hvað má ekki lengur rifja upp nema til að gefa þér alla þá dýrð sem þér ber. Gefðu mér styrk til að segja sannleikann á kostnað sjálfrar míns þegar þess er þörf; og, eins og þú hvetur það í mig og vilt það, gefðu mér náð til að geta einhvern veginn framleitt verk sem er þér ekki algjörlega óverðugt.

Aðeins þú veist hvort ég blekkji sjálfan mig í þeirri skoðun sem ég hef, að þetta verk er ekki framleiðsla á sjálfsást minni né hégóma. Ég hefði ef til vill gert betur að leyfa lífi að vera grafið í gleymskunnar dá, sem í gegnum engu þess var verðskuldað; en ef þú vilt það, þá veit ég að þetta verk mun ekki fá hana. Það mun farast eins og svo margt annað og ég mun gleymast eins og svo margir aðrir sem eru betri en ég hafa gleymst.

Hins vegar hefur fólk, hvers tilfinningar ég ber tillitssemi við, sannfært mig um að vegna dýrðar þinnar hafi verið nauðsynlegt að láta hana líta dagsins ljós. Ég trúði því að þú talaðir við mig í gegnum því, og við þetta tækifæri sigraði ég viðbjóðinn sem þú hefur veitt mér fyrir að tala um sjálfan mig. Ég mun því af náð þinni tala um sjálfan mig sem ókunnuga konu sem ég tek engan áhuga á. Ég óttast ekki hégóma. Vér getum ekki haft það fyrir það sem er ekki vors, og leyfi þitt hefur auðmýkt mig svo oft og svo illa að ég þekki sjálfan mig aðeins of vel.

Ég skrifa ekki til að réttlæta sjálfan mig, ég skrifa til að játa mig seka fyrir allri jörðinni, eins og ég er það í þínum augum, fyrir að hafa misnotað allar náðar þínar og velgjörðir grimmilega, að hafa þjónað þér illa og að hafa gert mig óverðuga allrar góðvildar þinnar. Ég skrifa til að hata allt sem þér mislíkar í mér, og að lokum skrifa ég til að gefa þér einum dýrð alls sem ég er. Ég læt þér þetta verk eftir, Drottinn; þú munt gera það eins og þú vilt. Eina umhyggja mín mun vera að bera einlægan og sannan vitnisburð um sannleikann og eftirláta þér restina.

Þú veist að sagan á þeirri öld sem ég lifi á er ekkert annað en ævarandi lofkvæði eða blóðug háðsádeila á þá sem þau bera nöfn. Öfund, lágkúra og óréttlæti mannanna eru alltaf tilbúin til að rífa í sundur óhamingjusama verðleika og smjaðra um mistök og glæpi sem ríkja. Þú hefur ekki enn gefið mér nægan styrk til að líta svo á, eins og ég ætti, slíkt óréttlæti af afskiptaleysi. Ég finn fyrir reiði yfir þessu sem ég get ekki sigrast á og ég vil ekki verða fyrir öfund eða smjaðri með því að gefa einhverjum öðrum þessa iðju. Ég vil fylgja innsæi þínu, fylgja fordæmi svo margra stórmenna sem þú hefur gefið traust til að tala um sjálfa sig án hégóma og án þess að brjóta sannleikann á nokkurn hátt.

Því helga ég þér, Drottinn, í þessu verki, eins og það er, fyrra líf mitt. Ég tileinka það þér, sem ert eina og dýrlega meginreglan mín, þér, sem ert og verður að eilífu dýrð mín og eini endirinn. Ég bið þig af sjálfum þér að fyrirgefa mér alla fortíðina. Ég kasta í djúpu hylinn ómælda þinnar fáfræði minni og glæpum mínum, sem ein eru mínir, og öllum mínum dyggðum og hæfileikum. Ef það eru einhver í mér, þá eru þeir þín. Afmáðu af sjálfum þér allt sem ekki er frá þér, og fullkomnaðu með gæsku þinni, þér til dýrðar, verk þitt í mér. Gerðu gæsku þína sigurvegara yfir vanþakklæti mínu og veikleika mínum. Verndaðu mig fyrir sjálfum mér, eftir að þú hefur verndað mig fyrir öllum óvinum mínum.

Ég bið þig sjálfan, við sjálfan þig og af sjálfum þér, hafna ekki þessari brennandi og óseðjandi þrá sem þú hefur kveikt í hjarta mínu og sem ég viðurkenni að sé mesta náðargjöf þinni. Gerðu mig verðuga þess að eignast þig með þessari blindu og algjöru uppgjöf sem er svo réttmæt vegna þín og sem maður get ekki hægt að neita án þess að vera eilíflega óhamingjusamur. Rjúf öll leynileg bönd mín, hversu göfug eða saklaus þau kunna að vera, og láttu mig yfirgefa þig algjörlega það sem eftir er af lífi mínu, sem og dauða mínum, um tíma og um eilífð!

(June 11, 1681.
The Life of Queen Kristina, made by herself, dedicated to God.
It would be a horrible ingratitude to me, Lord, if I did not use the leisure You have given me for Your glory. What You are, and what I am, obliges me to do so. You are everything, and I am nothing; but I am a nothing that You have made capable of the glory of adoring you and possessing you.

I am, by Your grace, the one of all your creatures whom You have favoured the most. You have poured on me with full hands everything that can make a person happy and glorious in this world. You have used for Your glory and my happiness the vigour of my soul, that of my body, my birth, my fortune, my greatness and everything that results from such an admirable assemblage. You have, in the end, let me be born as an absolute queen over the bravest and most glorious nation in the world. However, such a great grace is only the least of my obligations towards You, since, after having given me so much, you still called me to the glory of making a perfect sacrifice to You, as I had to, of my fortune, my greatness and my glory, to gloriously return to You what You had lent me.

And, as I only exist because You are good, I owe You a respectful thanks for having given me the strength to carry out this great sacrifice. I feel obliged to publish to the whole earth the graces You have given me, by writing the story of a life that You have made illustrious and glorious through good and evil, through good and bad fortune.

Permit me, Lord, to admire all Your dispositions towards me, that I may be persuaded, as I am, that even Your permissions are adorable, and that You will dispose the future, as You have disposed the past, to your glory and to my greatest felicity. For You know, Lord, that You have given me a heart that nothing can satisfy, that, through a frightful ingratitude, it counts for nothing all the graces with which You have filled me, the greatest being common to me with all men, although I owe You some particular ones which are also indescribable; but, however wonderful they may be, they do not satisfy me. Nothing can fill me, nothing can satisfy me except You. You have made me so great that even if You gave me the empire of the whole world, it would not satisfy me.

After the grace You have given me to introduce me into this admirable and mysterious solitude, where one seeks and finds only You alone, I must count all the rest of the world for nothing. I must count as nothing everything that is not You. Grant, Lord, that the reflections that I will make on my past life fill me with admiration for You and confusion for myself, that everything I say bears witness to the truth, which is none other than You Yourself.

Direct my hand and my plume, so that nothing escapes me that displeases You. Banish from my heart all vain complacency and vanity. Enlighten my understanding, so that it knows Your graces and my faults. Recall in my memory what time has erased and what must no longer be recalled except to give You all the glory due to You. Give me the strength to tell the truth at the expense of myself when it is necessary; and, as You inspire it in me and will it, give me the grace to be able in some way to produce a work which is not completely unworthy of You.

Only You know if I deceive myself in the opinion I have, that this work is not a production of my self-love, nor of my vanity. I would perhaps have done better to allow a life to be buried in oblivion which, through its nothingness, was deserved; but, if You want it, I know that this work will not obtain it. It will perish like so many others, and I will be forgotten, as so many others who are better than me have been forgotten.

However, people, to whose feelings I owe consideration, have persuaded me that, for the sake of Your glory, it was necessary to bring it to see the light of day. I believed that You spoke to me through them, and on this occasion I overcame the repugnance You have given me for speaking about myself. I will therefore, by Your grace, speak of myself as a stranger in whom I take no interest. I do not fear vanity. We cannot have it for what is not ours, and Your permissions have humbled me so often and so badly that I know myself only too well.

I do not write to justify myself, I write to confess myself guilty to the whole earth, as I am in Your eyes, of having cruelly abused all Your graces and benefits, of having served You poorly, and of making myself unworthy of all Your kindnesses. I write to detest everything that displeases You in me, and finally I write to give You alone the glory of all that I am. I leave this work to You, Lord; You will make it as You please. My only care will be to bear sincere and true testimony to the truth and to leave the rest to You.

You know that the histories in the century in which I live are nothing more than perpetual panegyrics or bloody satires of those whose names they bear. The envy, baseness and injustice of men are always ready to tear apart unhappy merit and to flatter the faults and crimes that reign. You have not yet given me enough strength to regard, as I should, such injustice with indifference. I feel an indignation about this that I cannot overcome, and I do not want to expose myself to envy or flattery by giving this occupation to someone else. I want to follow Your instinct, following the example of so many great men to whom You have given the confidence to speak about themselves without vanity and without infringing on the truth in any way.

I therefore consecrate to You, Lord, in this work, such as it is, my past life. I dedicate it to You, who are my sole and glorious principle, to You, who are and will eternally be my glorious and only end. I beg You of Your self to forgive me for all the past. I throw into the deep abyss of Your immensity my ignorance and my crimes, which alone are mine, and all my virtues and talents. If there are any in me, they are Yours. Annihilate by Your self everything that is not of You, and perfect by Your goodness, for Your glory, Your work in me. Make Your goodness victorious over my ingratitude and my weakness. Protect me from myself, after having protected me from all my enemies.

I ask You Yourself, to Your self and by Your self, do not refuse this ardent and insatiable desire which You have kindled in my heart and which I recognise as the greatest of all Your graces. Make me worthy of possessing You by this blind and entire resignation which is so justly due to You and which cannot be refused without being eternally unhappy. Break all my secret ties, however noble or innocent they may be, and make me abandon entirely to You alone the rest of my life, as well as my death, for time and for eternity!)

No comments:

Post a Comment