Postscript from Kristina's letter to Manuel Texeira, dated June 29/July 9 (New Style), 1672

Sources:

Bibliothèque interuniversitaire (Montpellier); Manuscrits de la reine Christine; Lettere della regina ai suoi ministri; Varii Poscretti della regina al Signore Texeira; Lettres à Texeira; Christine de Suède à Texeira, [s. l.], 9 juillet 1672 (digitisation pages 129v-130r to 130v-131r)

https://calames.abes.fr/pub/#details?id=Calames-201911281211312006

Christine (1626-1689 ; reine de Suède), Manuscrits de la reine Christine : Lettere della regina ai suoi ministri, 1601-1700.

[En ligne sur https://ged.scdi-montpellier.fr/florabium45/jsp/nodoc.jsp?NODOC=2023_DOC_MONT_MBUM_93] (consulté le 31/07/2024 22:50).

The Foli@ online digital heritage library is here:

https://ged.biu-montpellier.fr/florabium/jsp/portal/index_patrimoine.jsp

Copyright SCDI-UPV - Collections Université de Montpellier (shelfmark H 258).

Mémoires concernant Christine, reine de Suède, volume 3, page 429, compiled and edited by Johan Arckenholtz, 1759

https://books.google.com/books?id=K4jbZ_vZt5wC&printsec=frontcover&dq=mémoires+concernant+christine+reine+de+suède&hl=en&newbks=1&newbks_redir=0&sa=X&ved=2ahUKEwihy5i5htjmAhXaJzQIHVI2CuwQuwUwA3oECAQQBA#v=onepage&q=mémoires%20concernant%20christine%20reine%20de%20suède&f=false

The postscript (with Kristina's handwriting in italics):

9. Lug[lio] — Da altra parte hò poi Saputo che tutte queste nuove che mj scrivete Sono chiacchi[er]are de i francesi, e che Siano Stati battuti anco per terra, che Wrtz non è morto, mà che il P[ri]n[ci]pe di Condè Sia grauem[en]te ferito, il che Se fosse vero Stimerei più fortuna per gl'Olandesi che una Vittoria intiera perche leuato il P[ri]n[ci]pe dall'operare poco Si farà di bené p[er] i francesi Stimando io più la Sua persona che tutta l'Armata, e le forze di francia.

With modernised spelling:

9 luglio. — Da altra parte ho poi saputo che tutte queste nuove che mi scrivete sono chiacchi[er]are dei Francesi e che siano stati battuti anco per terra; che Würtz non è morto, ma che il principe di Condé sia gravemente ferito; il che, se fosse vero, stimerei più fortuna per gl'Olandesi che una vittoria intiera, perché, levato il principe dall'operare poco si farà di bene per i Francesi, stimando io più la sua persona che tutta l'armata e le forze di Francia.

Arckenholtz's abridged transcript of the postscript (in his French translation):

Si le Prince de Condé est bien blessé, j'estime cet accident plus important, que si les Hollandois avoient gagné une victoire complette. J'estime sa personne plus que toutes les forces de France.

Swedish translation (my own):

Om prinsen de Condé verkligen är skadad anser jag denna olycka som viktigare än om holländarna hade vunnit en fullständig seger. Jag uppskattar hans person mer än alla Frankrikes styrkor.

English translation (my own):

If the Prince de Condé is truly injured, I consider this accident more important than if the Dutch had won a complete victory. I esteem his person more than all the forces of France.

French translation of the original (my own):

Le 9 juillet. — D'un autre côté, j'ai appris que toutes ces nouvelles que vous m'écrivez sont des commérages des Français et qu'ils ont aussi été battus à terre; que Würtz n'est pas mort, mais que le prince de Condé est grièvement blessé; ce qui, si c'est vrai, je considérerais plutôt une fortune pour les Hollandais qu'une victoire complète, car, si le prince est retiré du combat, il ne sera guère fait de bien aux Français, j'estimant sa personne plus que toute l'armée et les forces de la France.

Dutch translation of the original (my own):

9 juli. — Aan de andere kant heb ik vernomen dat al dit nieuws dat u mij schrijft roddels zijn van de Fransen en dat zij ook op de grond zijn geslagen; dat Würtz niet dood is, maar dat de Prins van Condé ernstig gewond is; wat, als het waar is, ik meer een fortuin voor de Nederlanders zou beschouwen dan een volledige overwinning, want als de prins uit de strijd wordt gehaald, zal er weinig goeds worden gedaan voor de Fransen, aangezien ik zijn persoon meer acht dan het hele leger en de strijdkrachten van Frankrijk.

Swedish translation of the original (my own):

Den 9 juli. — Däremot har jag fått veta att alla dessa nyheter som Ni skriver till mig är skvaller från fransmännen och att de också blivit slagna i marken; att Würtz inte är död, utan att prinsen de Condé är svårt sårad; vilket, om det är sant, jag skulle anse mer som en lycka för holländarna än en fullständig seger, eftersom, om prinsen avlägsnas från striden, lite gott kommer att göras för fransmännen, jag uppskattar hans person mer än hela armén och Frankrikes styrka.

English translation of the original (my own):

July 9. — On the other hand, I have learned that all this news that you write to me is gossip from the French and that they have also been beaten on the ground; that Würtz is not dead, but that the Prince de Condé is gravely wounded; which, if it is true, I would consider more a fortune for the Dutch than a complete victory, because, if the Prince is removed from action, little good will be done for the French, I esteeming his person more than the entire army and forces of France.

Above: Kristina.

Above: The Prince de Condé.